Ik kwam hier in het voorjaar werken, kort nadat er een startbijeenkomst voor de pilot Samen Beslissen met behulp van Mijnkwaliteitvanleven.nl was geweest. Mijn collega Akke en ik hebben de pilot verder uitgewerkt. We hebben in eerste instantie vijf cliënten benaderd of ze wilden meewerken. De volgende groep van vijf volgt binnenkort. We hebben er bij de keuze van deze mensen op gelet of het makkelijke praters zijn en of er winst te behalen is in hun situatie.
Tussentijds gesprek
Vervolgens hebben we bepaald wat een goed moment zou zijn om de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl te gebruiken. Dat werd de tussentijdse evaluatie. Dat is een regulier gesprek met de cliënt dat we vanuit het thuiszorgteam elk half jaar houden. Het leek ons een geschikt moment om de vragenlijst als rode draad te gaan gebruiken bij de evaluatie van de zorg. Mensen hebben dan al een tijd zorg gehad en er valt echt iets te bespreken. Wie weet kun je de vragenlijst ook aan het begin van het zorgtraject gebruiken, het lijkt me leuk om dat eens uit te proberen.
Objectief blijven
De volgende stap was dat de cliënten de vragenlijst gingen invullen. Ze kregen van ons een e-mail met daarin een link. Zelf, of met de hulp van hun mantelzorger, hebben de cliënten de vragen beantwoord. Dit leidde tot een persoonlijk overzicht dat ze ook weer per e-mail ontvingen. Wij kregen deze uitkomsten niet. Dat is maar goed ook, anders ga je als zorgverlener anders het gesprek in en je wilt juist zo objectief mogelijk zijn. Het persoonlijk overzicht bood de cliënt een goede handleiding tijdens het evaluatiegesprek dat we kort daarna hielden.
(De tekst gaat onder de afbeelding verder)
Geheugensteuntje
Gewoonlijk is het evaluatiegesprek vrij standaard: hoe gaat het met u, wat vindt u van de zorg, wat kunnen we anders doen. Juist door dat persoonlijk overzicht had de cliënt een geheugensteuntje van de dingen die óók belangrijk zijn, maar die ze vaak niet meer helder voor ogen hebben.
Mij gaven de antwoorden van de cliënt veel meer inzicht in zijn of haar persoonlijke situatie. Je komt sneller tot diepgang, want de cliënt heeft al goed nagedacht over de negen levensgebieden en is beter voorbereid op het gesprek. Je kijkt samen naar de mogelijkheden, naar dingen die beter kunnen, in plaats van naar de belemmeringen.
Iets doen aan eenzaamheid
Meestal draait de evaluatie om de geboden zorg, maar door de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl komen vooral de sociale aspecten van iemands leven beter aan bod. Bijvoorbeeld de eenzaamheid die iemand ervaart en het gemis van een maatje. Als wijkverpleegkundige kan ik bij die behoefte aansluiten met mijn kennis van het sociale domein. Ik weet bijvoorbeeld dat de welzijnsorganisatie een maatjesproject heeft. Daar kon ik voor mijn cliënt een aanvraag doen, zodat er gericht iets gedaan kan worden aan het gevoel van eenzaamheid.
(De tekst gaat onder de afbeelding verder)
Werkplezier
Met de vragenlijst gaan we allerlei levensgebieden langs. Je komt daardoor ook in gesprek over iemands dagelijks leven, de hobby’s, tijdsbesteding, erop uitgaan. Dit geeft mij een bredere kijk en het draagt bij aan mijn werkplezier. Door deze aanpak krijg ik veel meer proactief een beeld van hoe het met iemand gaat. Dat betekent dat we als team meer aan preventie kunnen doen en kunnen voorkomen dat iemands kwaliteit van leven achteruit gaat.
Er is door de opzet van de vragenlijst een gelijkwaardige inbreng tussen cliënt en wijkverpleegkundige, dat helpt bij samen beslissen. Ook zie ik dit als goede manier om persoonsgerichte zorg te bieden.
Het kost tijd
Persoonsgerichte zorg is iets wat het hele team aangaat en daar hebben we ontwikkeling en ondersteuning bij nodig. Aan de hand van deze tussenevaluaties met cliënten kunnen we doelen opstellen en in het zorgplan opnemen, zoals bijvoorbeeld doelen op sociaal gebied. Daar moet dan wel voldoende tijd voor zijn. Het werk is altijd druk en met een evaluatiegesprek ben je zo een uur bezig. Daarna kost het ook weer tijd om het goed samen te vatten in het dossier en acties in gang te zetten. De organisatie moet deze werkwijze dus wel ondersteunen.
(De tekst gaat onder de afbeelding verder)
In breder verband
Bij persoonsgerichte zorg gaat het niet alleen om wat wij zelf kunnen bieden, vanuit de wijkverpleging, maar ook wat andere partijen doen. Het is belangrijk dat je weet wie je kunt benaderen en hoe je elkaars kwaliteiten kunt benutten. We hebben goed contact met de huisarts van onze cliënten en met de welzijnsorganisaties. Hun medewerkers komen net als wij bij mensen thuis en hen vallen dingen op, die wij niet altijd weten. Ik denk dat deze samenwerking met behulp van Mijnkwaliteitvanleven.nl geïntensiveerd kan worden. Zodat aandachtspunten van cliënten sneller worden samengevoegd. En wij nog beter in staat zijn tot persoonsgerichte zorg.
Judith werkt als wijkverpleegkundige in het thuiszorgteam Burgum West. Het team maakt deel uit van De Friese Wouden, een grote organisatie in Friesland voor zorg, wonen en welzijn. De Friese Wouden doet mee aan het project ‘Samen beslissen in de wijkverpleging’ van Patiëntenfederatie Nederland.
Fotografie: Marieke Balk
