Ik heb altijd ‘buiten’ gewoond. Mijn ouders hadden vroeger een landgoed, dat was een paradijs. Toen ze een deel daarvan verkochten ben ik als beheerder in een stacaravan op de resterende hectares gaan wonen. Later kochten ze voor hun oude dag een huisje in het bos. Bij nader inzien vonden ze het te klein en ben ik er gaan wonen.

Het liefst zou ik hier nooit weggaan, maar op een gegeven moment moet ik waarschijnlijk wel. Mijn gezondheid is de laatste jaren hard achteruit gegaan. Ik leef hand in hand met de dood, zeg ik weleens.

Van 1983 tot 2015 heb ik drie keer een hartritmestoornis gehad, waarvoor de cardioloog onderhoudsmedicatie voorschreef. Daarnaast gebruik ik medicijnen in verband met een hoge bloeddruk. Het merk medicatie dat ik eerst had, is een tijd geleden uit de handel genomen omdat het mogelijk kanker zou veroorzaken. Dus toen er een tijdje geleden bloed bij mijn urine zat, schrok mijn huisarts in eerste instantie. Ik werd meteen naar het ziekenhuis verwezen. De oorzaak bleek gelukkig geen kanker maar nierstenen. Ik heb er wel elf of twaalf uit geplast.

Aan de stok

De röntgenfoto van mijn nieren liet nog iets anders zien: mijn onderste drie rugwervels zijn kapot. Dat verbaasde me niet, want ik ben nooit zuinig geweest op mijn rug. Als monteur in de elektrotechniek sjouwde ik vaak met zware rollen kabels. Verder sleutel ik al mijn hele leven aan auto’s en tilde ik de motorblokken er altijd zó uit.

(Het verhaal gaat onder de foto verder)

Enno sleutelt aan een auto


Ik had al jaren rugklachten maar er nog nooit naar laten kijken. Ook nu er schade bleek te zijn, heb ik geen actie ondernomen. Van zorg moet ik niets hebben. Ik ben niet zo’n ziekenhuis-iemand, de keren dat ik er heb gelegen vond ik niet leuk. Ik kan wel aan mijn rug laten prullen, maar misschien beland ik dan in een rolstoel – net zoals mijn zoon, die na zijn geboorte zuurstoftekort heeft gehad. Nu kan ik tenminste nog lopen.

Om mijn rug soepel te houden, ga ik zoveel mogelijk wandelen. Het liefst wel in het dorp want als er in het bos iets gebeurt, word ik misschien pas na een week gevonden. Op dagen dat de pijn erger is gebruik ik gewoon een wandelstok die ik bij de kringloopwinkel heb gekocht. Dat deed ik ook al toen ik nog werkte. Ik hees mezelf dan met pijn en moeite in de auto en strompelde de werkplaats binnen. Lange tijd zitten lukte niet dus werkte ik staand, met een verhoging op de werkbank om niet te hoeven bukken.

Ruimte

Inmiddels moet ik rondkomen van mijn AOW en pensioen. Dat valt niet mee, want ik heb een behoorlijke periode in de WW en bijstand gezeten. Daarna werkte ik bij een sociale werkplaats. Dat vond ik prettig omdat ik daar geen werkdruk ervaarde. Maar doordat het salaris laag was, heb ik geen reserves opgebouwd. De versleten dakrand van mijn huisje kan ik daarom niet vervangen.

Om een extra zakcentje te hebben, verzamelde ik jarenlang oude radio’s. Ik hoopte die ooit nog te kunnen verkopen, maar er is geen vraag meer naar. Op de middengolf (AM) wordt nauwelijks nog wat uitgezonden en met FM zal het ook niet lang meer duren. Mijn huisje is daarom helemaal volgebouwd met radio’s. En met beeldbuistelevisies, die ik tot een jaar of vijftien geleden voor de hele regio repareerde.

Voordat ik gescheiden was, begrensde mijn vrouw me en was de woonkamer nog een woonkamer. Nu kan ik nergens meer bij als ik iets nodig heb. Opruimen lukt me nauwelijks door de rugpijn. Als ik een paar zware dingen verplaatst heb, moet ik echt even uitrusten. En ik wil geen hulp. Behalve misschien van een bekende, die niet zomaar alles weggooit.

De afgelopen jaren zijn verschillende mensen die vaak bij me op bezoek kwamen overleden, waaronder mijn oudste broer. En mijn beste vriend, die zelf in de stad woonde en hier aan auto’s sleutelde. Na zijn plotselinge dood liet hij zes auto’s achter. Inmiddels heb ik er een aantal van verkocht. De opbrengst heb ik aan zijn vrouw gegeven.

Haalbaar?

Toen ik jonger was en mijn rug nog geen pijn deed, had ik er geen last van dat het binnen zo vol staat. Ik was toch altijd met mijn auto’s bezig. Als kind bouwden mijn broers en ik al skelters. Ik heb nooit een auto naar de garage gebracht, ik deed alles zelf. Ik zou zo graag mijn klassiekers (oldtimers, red.) nog eens in orde maken… maar tot mijn frustratie staan ze al jaren stof te vangen.

(Het verhaal gaat onder de foto verder)

Enno ontbijt met thee en de krant

Tegenwoordig slaap ik uit tot een uur of tien en ontbijt dan aan de tuintafel, met een kop thee. En met de krant: dat is belangrijk voor mij, net zoals radio luisteren. Televisie kijk ik niet: ik repareerde wel tv’s, maar ik vind het lawaaidingen. En internet, daar begin ik niet aan.

Tegen een uur of twee ’s middags heb ik de krant uit en ga ik boodschappen doen. Dat doe ik sinds de coronacrisis ook voor mijn zoon, die in een nabijgelegen dorp woont. Sinds een tijdje heeft hij gezelschap van mijn hond, want hij is ook maar alleen.

Zoals mijn zoon woont, in een seniorenwoning, zo zou ik eventueel nog wel willen. Toch wil ik proberen om hier tot mijn 75e te blijven. Dan moet ik gekeurd worden voor mijn rijbewijs en word ik zeker afgekeurd. De vraag is of ik het ga halen.


Hoe bepaalt uw gezondheid uw leven? Kan u ook hobby's niet meer uitoefenen? Of uw huis niet meer opgeruimd houden, net als Enno? Door onze vragenlijst in te vullen krijgt u overzicht in uw situatie en helpt u de zorg vooruit.

Help uzelf en anderen >

Lees over hartritmestoornissen op ZorgkaartNederland >

Lees over rugpijn op ZorgkaartNederland >