“Ik herinner me nog het eerste gesprek dat ik voerde met een echtpaar op leeftijd. Ze deden er alles aan om gezond te blijven en bij elkaar te kunnen blijven wonen. Ze probeerden positief te blijven en te kijken naar de kleine dingen die ze nog deden samen en waarvan ze konden genieten. Later werd het me wel duidelijk dat dit kenmerkend is voor veel mensen die te maken hebben met verlies, verandering en tegenslag. Ze vinden hun veerkracht en kijken vooruit.
Als ik mensen hulp bied bij invullen van de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl, gaan we samen op zoek naar verschillende facetten van het leven. Onderwerpen die moeilijk zijn, die verdriet kunnen geven en onderwerpen die leiden tot mooie momenten, tevredenheid en geluk.
Het valt me geregeld op hoeveel zorgen mensen hebben. Toch zit vrijwel niemand bij de pakken neer. Mensen kijken juist naar de dingen die zij nog wél kunnen en hechten waarde aan sociale contacten. Ik heb al veel mensen gesproken die dankbaar zijn, ondanks alles wat er op hun bordje ligt.
De vragenlijst nodigt uit om na te denken over het leven. Om te reflecteren hoe het op dit moment gaat. Wat gaat goed en wat kan beter? Wat heeft iemand daar dan voor nodig? De vragen gaan zeker ook over persoonlijke gespreksonderwerpen. Dat leidt juist tot mooie gesprekken en soms ook tot nieuwe inzichten in de eigen situatie.
Eigen regie
Het is bijzonder om te horen hoe mensen graag de regie over hun leven in handen houden. Ze kijken naar mogelijkheden om die regie te versterken en willen zaken zelf regelen. Zo herinner ik mij een deelnemer die mogelijkheden zag om mobieler te worden met behulp van een loopfiets. Ons gesprek zette haar in beweging om die loopfiets te gaan regelen, met hulp van iemand in haar netwerk.
Tegelijk zie ik ook hoeveel ‘eigen regie’ van mensen kan vragen. Het lukt lang niet iedereen om de regie te nemen en te houden als het gaat om de benodigde zorg. Soms vertellen mensen dat ze verdwalen in het woud van instanties en regels en dat ze daardoor gedemotiveerd raken. Anderen weten niet waar ze moeten beginnen om zaken geregeld te krijgen en hebben soms (onterechte) verwachtingen. Zij zouden met meer uitleg en informatie over hun situatie en waar ze terecht kunnen, zeker geholpen zijn.
Luisteren
Het geven van hulp bij invullen doet me elke keer beseffen dat luisteren ook een interventie is. Met luisteren kun je echt iets voor een ander betekenen. En alle ervaringsverhalen bij elkaar doen me ook beseffen hoe rijk mijn leven is. Ieder mens heeft zijn eigen uitdagingen gekregen in dit leven. Ook ik. Met veerkracht en sociale steun kunnen we die uitdagingen aan. Als we open staan om ons verhaal te delen met anderen en anderen willen naar ons luisteren, hebben we al een mooie stap gezet."
Foto: Romi Tweebeeke
