Marjolein de Klerk en Esther Hoonhorst zijn Wel & Zijn coach en waren vanaf het begin nauw betrokken bij de pilot in WZC Humanitas. “De reacties op het werken met de vragenlijst als gesprekshulp waren heel wisselend. De ene bewoner vindt het maar niets, een ander brandt volledig los en weer een ander heeft zijn reserves. Toch vinden alle bewoners het één op één contact waardevol. Bewoners geven zelf aan dat ze “echt” gehoord zijn.

Inbedding

Binnen Humanitas Deventer gebruiken we de vragenlijst nu als werktool op de afdelingen. Per bewoner worden de uitkomsten teruggekoppeld in een gesprek (mdo of evaluatie van het zorgleefplan) en waar wenselijk omgezet in doelstellingen en acties in het zorgleefplan. Binnen het team wordt bijgehouden of de acties zijn uitgevoerd. Soms moeten we de vragenlijst iets aanpassen om een antwoord te achterhalen. Neem de vraag over opleiding. Wij maken daar nu van: heeft u nog behoefte aan informatie, bijvoorbeeld in de vorm van een themamiddag? Doordat wij ervaring hebben met het helpen invullen van de vragenlijst, kunnen we deze nu goed hanteren en de wensen van de bewoner naar boven halen. Vult een bewoner de vragenlijst zelf in, dan haken ze af of geven ze als antwoord ‘niet van toepassing’.

Kacheltje erbij

Door de vragenlijst als gesprekshulp in te zetten, krijgen we de bewoner steeds beter in beeld en kunnen hier ook naar handelen. De nooit gestelde vragen én nooit geuite wensen van de bewoner komen naar boven. Zo vond een bewoner het in de badkamer te koud om te douchen. We hebben nu een kacheltje neergezet om vooraf de ruimte op te warmen. Kleine dingen maken het verschil. En soms komen we bij grote levensvragen terecht. Heel vaak zien we dat bewoners de eigen regie kunnen terugpakken! Vaak willen ze zelf iets nog wél, of juist niets… en wij staan vaak nog te snel in de actiestand.

Bredere toepassing

Wij denken dat veel organisaties gebruik kunnen maken van de vragenlijst. Vanuit eigen ervaring is hij zeker aan te raden in een thuiszorgsituatie. Het is belangrijk om je eigen normen en waarden te toetsen en dan uit te gaan van de desbetreffende cliënt. Neem de tijd en de rust voor het gesprek. Dan kom je tot echte antwoorden. Wees eerlijk naar jezelf. Is er geen klik met de bewoner, ga het dan niet doen omdat ‘het moet’, maar geef een ander de mogelijkheid.”

Eigen regie

De vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl wordt aan alle bewoners aangeboden. Bewoners hebben vaak geen eigen e-mailadres, hebben moeite met het gebruik van de computer of hebben om een andere reden hulp nodig bij het invullen van de vragenlijst. Met de bewoner wordt overlegd of en met wie het gesprek gevoerd wordt. Dit kan iemand uit de eigen omgeving een familielid, goede vriend(in), buurtgenoot, of professional zijn. Binnen Humanitas zijn de Wel & Zijn coaches doorgaans degenen die deze gesprekken voeren. Doordat deze coach niet direct betrokken is bij de zorgverlening en geen familierelatie heeft, is dit de meest veilige en onafhankelijke persoon om dit gesprek te voeren. Als een bewoner ervoor kiest niet deel te nemen, wordt dit vermeld in het zorgleefplan. De bewoner heeft de keuzevrijheid. Hiermee wordt de eigen regie gehouden, met oog voor het welzijn.

Lees meer (PDF)