Mijn moeder stond altijd voor iedereen klaar. Tuinieren was haar grootste hobby: ze zat bij de eerste tuinclub van regio Eindhoven en maakte regelmatig tuinreizen. Op haar 72e verhuisde ze met mijn vader naar Domburg, waar ze opnieuw een prachtige tuin creëerde.
Toen mijn vader in 2007 overleed, wilde ze niet terug naar Brabant. Voor dat moment was dat oké. Na een tijdje zagen we dat het niet meer verantwoord was dat ze op haar 88e nog in haar eentje in dat huis woonde. In overleg hebben we haar ingeschreven voor een woning in Eindhoven. Twee keer sloeg ze een aanbod af, voordat ze - op ons aandringen - dit woonzorgappartement accepteerde. Ze is dankbaar dat ze hier zo mooi en goed verzorgd woont.
Dagritme
Na twee jaar in Eindhoven ging het opvallen op dat ze geen initiatief meer toonde, ook niet op sociaal vlak. Ze woonde vlakbij haar oude vriendinnen, maar ze zocht ze nooit op. Uiteindelijk zat ze erg veel voor de televisie, iets wat wij vroeger nooit mochten. Er kwam niets meer uit haar handen, terwijl ze in haar hoofd nog veel plannen had. We vroegen een gesprek aan bij een geriater, die haar tot onze verbazing direct uitgebreid onderzocht. Uit de hersenscan bleek dat ze ongemerkt een aantal TIA's had gehad, waarschijnlijk destijds in Domburg al. Later werd er ook vasculaire dementie geconstateerd.
De puzzelstukjes vielen op hun plek. Door de hersenschade had ze moeite met overzicht en planning. Om nog geactiveerd te worden, had ze dagbesteding nodig. Zoetjes aan hebben we dat bij haar gemasseerd. Ze gaat nu vier dagen per week naar de dagbesteding. Ze heeft het daar naar haar zin, het geeft structuur aan haar dagen. De begeleiders daar stimuleren haar in wat ze kan en wat er bij haar past.
Verder hebben we met de zorgmedewerkers die bij haar thuis komen afgesproken dat ze iedere ochtend met mijn moeder haar agenda doornemen, ook al staat er tegenwoordig niet meer zoveel in.
Hulpmiddelen en zorg
Na een heupbreuk vier jaar geleden ging haar gezondheid verder achteruit. Ze had ontzettend veel pijn en moest ’s nachts vaak naar de wc. In de wachttijd naar de tweede operatie heb ik daarom bij de huisarts aangedrongen op een verblijfskatheter. Inmiddels kan ze ook niet meer zonder rollator en gaat ze in een rolstoel naar de fysiotherapie en dagbesteding. Doordat ze nu hele dagen zit, had ze onlangs doorligwond bij haar stuit. Ik huurde daarom een kussen en matras om verdere decubitus te voorkomen. Gelukkig is de wond nu weer dicht.
(Het verhaal gaat onder de foto verder)
Ze heeft vijf tot zes zorgmomenten per dag en op donderdag komt er een huishoudelijke hulp. Doordat ze zoveel zorg en dure dagbesteding heeft, moest ze twee jaar geleden overstappen van de Wmo naar de Wlz. Sindsdien wordt er minder vergoed en betaalt ze een deel zelf.
Mantelzorg verdelen
We zijn met vijf kinderen en hebben de mantelzorg zo verdeeld, dat we doen wat bij ons past. We wonen verspreid over het land en houden ieder jaar broer- en zussenoverleg op een centrale locatie. Mijn jongste zus en ik zijn om beurten op dinsdag bij mijn moeder, zelf ben ik er ook nog iedere donderdagmiddag. We doen de was en boodschappen, koken voor twee dagen, regelen de verdere maaltijdplanning en maken afspraken met bijvoorbeeld de tandarts. Ook gaan we met haar wandelen en doen we regelmatig een spelletje, zoals dubbel patience.
Normaal gesproken zorgen we dat er beide weekenddagen bezoek komt, meestal van onze andere zussen en broer, soms een kleinkind. Tijdens de lockdown waren mijn jongste zus en ik de enige die er kwamen, naast de zorg. Ik nam toen ook het poetsen over van de hulp. We hebben overwogen om onze moeder naar Domburg te evacueren, waar één van mijn zussen de oude woning van mijn ouders nu als vakantiehuis gebruikt. Dat ging helaas niet: de thuiszorgorganisatie die haar normaal gesproken verzorgt tijdens vakanties zat vol. En een cliënt uit Brabant – destijds de brandhaard van corona - zagen ze natuurlijk niet zitten!
Gelukkig kon ze deze zomer alsnog een paar weken op vakantie in Domburg. Vlak voor vertrek werd ze ziek en is ze getest op corona. Gelukkig was de test negatief en had ze ‘gewoon’ blaasontsteking. Wel kreeg ze in Domburg opnieuw een TIA. Sindsdien is ze wat stiller en hebben we een tijdje niet met haar gewandeld.
Goed afstemmen
Zoals het nu gaat, heeft mijn moeder nog wel kwaliteit van leven. Ze is blij met alles wat je voor haar doet en geniet van ieder bezoekje. De zorg komt graag bij haar en signaleert of de situatie nog houdbaar is. Via het digitale zorgdossier kunnen we de rapportages van zorgmedewerkers lezen en zelf ook berichten toevoegen.
(Het verhaal gaat onder de foto verder)
Over kleinere, praktische zaken communiceren we via een schriftje op de keukentafel en via briefjes. En aan de binnenkant van de voordeur heb ik een A4’tje gehangen met de vraag om de telefoon altijd binnen handbereik van mijn moeder te leggen. Als de telefoon gaat, komt ze namelijk automatisch in beweging om zo snel mogelijk op te nemen en is de kans groter dat ze valt.
Als er extra zorg nodig is, bijvoorbeeld wanneer ze ziek is, neem ik dat vaak op me. Dat gaat doordat ik zelf mijn tijd kan indelen: ik ben alleenstaand, mijn kinderen zijn de deur uit en ik werk niet in loondienst. Mijn valkuil is dat ik dingen voor mezelf voor me uitschuif. Ik heb een eigen voetreflexpraktijk, maar daar ligt mijn focus eigenlijk niet voldoende op. Ik doe de behandelingen tussen het mantelzorgen, oppassen op mijn kleinkinderen in Den Haag en eigen bezigheden door.
Het zorgen voor anderen heb ik in mijn jeugd meegekregen, op mijn tiende zat ik al aan de strijkmachine. Zelf heb ik altijd een goede gezondheid gehad, maar nu begin ik zelf ook te sukkelen: mijn rug en heup blijken versleten. Hoog tijd om mijn prioriteiten te verleggen.
Wat doet mantelzorgen met u? Heeft u nog tjid voor uzelf? Krijgt u hulp? Met de online vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl brengt u uw eigen situatie in beeld.
