Als kind was ik al gewend om te helpen in het huishouden. Mijn moeder had regelmatig gezondheidsproblemen en mijn vader had het druk met zijn eigen zaak, dus sprongen mijn broer en ik bij waar nodig. Dat is eigenlijk altijd zo gebleven, ook toen we niet meer thuis woonden.
Inmiddels is mijn moeder al dertig jaar weduwe. Ze woont nog zelfstandig, maar kan door twee overbelaste schouders niet meer tillen. Daarom doe ik iedere zaterdag voor haar de wekelijkse boodschappen. Verder laat ik twee keer per dag haar hond uit, samen met onze eigen hond. Als er meer hulp nodig is, bijvoorbeeld wanneer ze migraine heeft, zorg ik ’s avonds voor het eten. Ook ’s nachts ben ik telefonisch bereikbaar voor haar, omdat ze nog weleens flauwvalt vanwege een zeer lage bloeddruk. Mijn man en ik gaan dan naar haar toe, om even een oogje in het zeil te houden totdat het weer gaat.
Eigenlijk doe ik gewoon wat er moet gebeuren, ook klusjes zoals het afval buitenzetten, de lege flessen wegbrengen en zorgen voor vervoer naar bijvoorbeeld doktersafspraken. Het huis schoonmaken hoeft gelukkig niet, want mijn moeder heeft al sinds ze getrouwd is hulp in de huishouding.
Toen ik mijn man leerde kennen, heb ik hem meteen verteld over de zorg voor mijn moeder. Hij vond het gelukkig geen probleem, want het heeft wel consequenties. Zolang mijn moeder leeft, is verhuizen naar een andere regio bijvoorbeeld geen optie. Mijn broer en ik wonen nu allebei op vijf minuten van haar vandaan. Daarom kunnen we het op deze manier organiseren, samen met onze partners. We werken alle vier meer dan fulltime, en mijn broer en zijn vrouw hebben ook nog jonge kinderen, dus als we willen overleggen komt onze groepsapp goed van pas.
Meehelpen
Ook voor mijn baan ben ik 24 uur per dag bezig met mensen helpen. Sinds een paar jaar werk ik als marketing-communicatiemanager bij wehelpen.nl, een soort van Marktplaats waarop mensen gratis hulp kunnen vragen en aanbieden. Het kan daarbij om van alles gaan: meerijden naar het ziekenhuis, hulp bij het doen van boodschappen of administratie, een hond uitlaten of een muur verven.
Nu mensen steeds ouder worden en langer thuis blijven wonen, hebben ze meer behoefte aan een netwerk dat hen kan ondersteunen. De professionele zorg staat al onder spanning en onze maatschappij is er niet op ingericht: we leven op eilandjes en hebben het druk met onszelf. Maar een ander even een keer helpen is eigenlijk nooit een probleem, als je maar weet wie, wat en wanneer. Vroeger hoorde het er gewoon bij dat de omgeving wat bijsprong. Als je ouder wordt, gaat het lichamelijk vaak gewoon wat minder. Maar wat is oud? Mijn vader is overleden toen hij 50 was. Destijds vond ik dat niet zo jong, maar nu ik zelf 53 ben denk ik daar heel anders over.
Officieel ben ik mantelzorger, maar zo voelt het niet: ik ervaar het niet als belemmerend of zwaar. Mijn moeder noemt het trouwens ook geen mantelzorgen, ze ziet het als ‘mijn dochter helpt een beetje mee’.
Inspelen op veranderingen
Hoe het ook heet, mantelzorger of niet: ik ben de dochter van mijn moeder en ze heeft hulp nodig. Toch vind ik het wel belangrijk om zicht te houden op de situatie en op tijd bij te sturen. Veel mantelzorgers raken overbelast, dat wil ik graag voorkomen. Daarom vul ik ieder half jaar de vragenlijst van Mijnkwaliteitvanleven.nl in. Als er iets speelt kies ik voor de uitgebreide versie, dat kost meer tijd maar geeft ook een completer overzicht. Ik lees de persoonlijke overzichten naderhand ook altijd nog een keer door en vergelijk ze soms met voorgaande versies. Het heeft al een paar keer geholpen om de taken goed te verdelen op momenten dat er tijdelijk meer hulp nodig was, bijvoorbeeld toen mijn moeder aan haar schouder werd geopereerd.
Mocht er verandering in de situatie komen, dan hoop ik deze sneller te signaleren en op te vangen met behulp van de vragenlijst. Ik beschouw het invullen van de vragenlijst dus als een mooi evaluatiemoment voor mezelf: hoe gaat het met mij?